Yadda Ƙullutun Da Ke Fitowa A Gefen Ƙofar Farji Yake

0
169

Kullutun “bartholin’s cyst”, wanda wasu suke ƙiransa “bartholin’s duct cyst”, wani abu ne mai kamar ƙurji wanda yake gundar ruwa da yake fitowa mace a gefen mashigar farji. A gefen mashigar farji akwai wata ‘yar ƙaramar jaka wacce ake kira “bartholin’s gland”.

Amfaninta shi ne tana ɗauke da wani sinadarin maiƙo da kuma majinar mucus waɗanda suke samar da damshin ni’ima a ƙofar farji, waɗanda suke sanya santsi a lokacin saduwar aure.

Jakar bartholin’s gland tana da ƙaramar ƙofa wacce maiƙo da majinar ni’ima suke fitowa daga cikinta. To, abinda yake sanya kumburin jakar bartholin’s gland har ta rikiɗe ta zamo ƙullutun ciwo a bakin farji shi ne toshewa (blockage) na ƙaramar kofar jakar bartholin’s gland ɗin.

ABUBUWAN DA SUKE SANYA TOSHEWAR JAKAR BARTHOLIN (CAUSES OF BARTHOLIN’S GLAND BLOCKAGE)

Toshewar ƙofar bartholin’s gland yana faruwa ne sakamakon:

1. Kamuwa da ƙwayoyin cuta (infection), kamar escherichia coli (E. coli), streptococcus, ko kuma cututtukan da ake ɗauka a wajen jima’i (STIs), kamar gonorrhea, da chlamydia. Idan waɗannan ƙwayoyin cutar suka shiga cikin jakar bartholin, za su iya sanya ta ta toshe, daga nan sai ta kumbura ta zamo ƙullutu.

2. Rashin tsabtar farji (lack of vaginal hygiene), sakamakon rashin yin tsarki bayan fitsari, ko rashin tsabtar farji lokacin al’ada da jinin biƙi, ko rashin wankewa da canza underwears, ko cushe-cushen magungunan gargajiya, da sauransu.

ALAMUNSA (SYMPTOMS)

Alamun da mace za ta gani ta fahimci cewa ta sami matsalar bartholin’s cyst su ne:

1. Ƙaramin ƙullutu a mashigar farji (small lump) wanda ba ya yi mata ciwo da farko. Amma idan ya cigaba da girma, to, zai fara yin ciwo.

2. Rikiɗewa ya zamo ciwo (infection). Hakan yakan faru ne idan ƙwayoyin cutar da suke cikinsa suka yawaita. Daga nan sai ya kumbura, ya yi ja-zur, ya riƙa yin ciwo sosai, ya ja ruwa, sa’annan ya sanyawa mace zazzaɓi.

YADDA AKE GANE SHI A ASIBITI (DIAGNOSIS)

Idan mace ta je asibiti domin a duba ta, to, likita zai tabbatar da cewa abinda yake faruwa da ita bartholin’s cyst ne ta hanyar duba yanayin ƙullutun, tare da yi mata tambayoyi a kan yadda abin ya faru, da kuma neman sanin ko ta taɓa samun irin wannan matsalar a can baya.

YADDA MACE ZA TA KARE KANTA (PREVENTION)

Mace za ta iya kare kanta daga kamuwa da bartholin’s cyst ne ta hanyar tsabtace farji a kowane lokaci ta hanyar yin tsarki da ruwan ɗumi, canza audugar ƙunzugu (sanitary pads) a kai-a kai lokacin al’ada ko jinin biki, canzawa da kuma tsabtace ɗan-kamfai (pants), da sauransu.

MAGANI (TREATMENT)

Hanyoyin magance bartholin’s cyst su ne:

1. Gasa wurin da ruwan ɗumi (warm compress) a kai-a kai a cikin yini. Hakan zai iya sanya bakin ƙullutun ya buɗe, kuma ruwan gunyar da ya taru a cikinsa ya fito, daga nan sai sauƙi ya samu.

2. Zama a cikin ruwan ɗumi (sit bath), tare da zuba gishiri kaɗan a cikin ruwan. Wannan zai iya sanya bakin ƙullutun ya buɗe kuma ruwan gunyar da yake cikinsa ya fito.

3. Yanka bakin ƙullutun (incision). Ana yinsa ne a asibiti, wato likita ya yanka bakin ƙullutun domin ya fitar da ruwan gunyar da ya taru a cikinsa.

4. Yin tiyata (surgical procedure) wacce ake kira “marsupialization” domin a cire bartholin’s gland gaba-ɗaya. Ana yin hakan ne idan ya zamo ƙullutun yana yawan faruwa da mace kuma yana haifar da wasu matsalolin masu yawa.

5. Amfani da magungunan kashe ƙwayoyin cuta (antibiotics) domin kawar da ƙwayoyin cutar da suka shiga cikin bartholin’s cyst ɗin.

A duk lokacin da mace ta ga wani abin da ba ta gane ba a gabanta, to, ya kamata ta je asibiti domin a yi bincike a gane abinda yake faruwa da ita.

Karanta Hanyoyin Shayar Da Jaririn Da Mahaifiyarsa Ta Rasu
Edita@rumasau-kallamu

labarin da ya wuceMijin Marigayiya Babi Na Takwas
Labarin na GabaBayani A Kan Budurci Da Kuskuren Da Ake Yi A Kan Rashinsa